کویر خوریان
نگین بیابانهای سمنان در دستهبندی کویرکویر زیبای خوریان سمنان جز همان زیباییهایی است که دیدن آن خالی از لطف نیست. این کویر از شرق به کویر نمک سمنان و از غرب به رودخانهی گیناب و کویر دلازیان محدود میگردد. بخش عمدهی این کویر پوشیده از گنبدهای نمکی است و در قسمت جنوب، دشتی وجود دارد که متأثر از رودخانهی گیناب، به زمینهای پفکی قلیایی و باتلاقهای گلی رسی تبدیل میشود. پوشش گیاهی در نواحی شمالی، استپی و در مرکز و جنوب، عمدتاً شامل گیاهان هالوفیت و شورپسند است.
در دورهی قاجاریه، به دلیل جاری شدن نفت بر روی زمین، این منطقه از موقعیت استراتژیک خاصی برخوردار شد و بارها بر سر مالکیت و استخراج نفت، بین دول انگلستان و روسیه دستبهدست شد. در قسمت جنوبی این کویر، کماکان آثار و تجهیزات مورد استفادهی روسها برای استخراج نفت به چشم میخورد. همچنین، پل ارتباطی که در 80 سال پیش توسط روسها بنا نهاده شده بود، کماکان مورد استفاده قرار میگیرد. در سال 1304، با تشکیل شرکت نفت خوریان با عضویت ایران و روسیه، کار حفاری آغاز شد. سپس در سال 1306، با عملیات اکتشاف و حفر چاه، برای نخستینبار به نفت رسیدند؛ اما به دلیل بروز اختلافاتی بین دو طرف، در سال 1308 عملیات حفاری متوقف شد و تاکنون هیچگونه اقدام عملیاتی در منطقه صورت نگرفته است.
از آثار باستانی این منطقه میتوان به ارگ روستای اعلا اشاره کرد. همچنین، بناهای حاشیهی چاه نفت که در دوران قاجاریه ساخته شدهاند و پل روسها، از دیگر آثار بهجامانده در این منطقه به شمار میروند. از دیگر جذابیتهای این منطقه، بنای یادمانی موسوم به «خواجه» است که برای یادبود فردی ناشناخته ساخته شده است.
متاسفانه هیچ نظری ثبت نشده است.