دره و چشمه مرتضی علی
تلاقی شگفتانگیز آب گرم و سرد در قلب کویر طبس در دستهبندی درهدره و چشمه مرتضی علی در استان خراسان جنوبی و حدود 30 کیلومتری شمالغربی شهر طبس، نزدیک روستای خرو واقع شده. این منطقه تنگهمانند در دامنه کوههای شتری جای گرفته و شامل مجموعهای از چشمههای سرد و گرم میشود—پدیدهای طبیعی که کمتر نمونهاش را میتوان در ایران دید. این مجموعه چشمه دارای سه منبع اصلی است: چشمه قنبر (آب سرد)، چشمه مرتضی علی (آب گرم) و چشمه جعفری (محل پیوستن دو چشمه). آب گرم و سرد به موازات هم روان هستند و اختلاف دمایی قابلتوجه تا حدود ده درجه دارند—ظاهری جالب که تا 300 متر به همین شکل حفظ میشوند. در دیوارههای دره نیز میتوان حفرههایی متعلق به دوران ساسانی (خانه یا قبر زرتشتیان) و سد قوسی شاهعباسی با قدمت حدود 700 سال را دید که بر ارزش تاریخی و زیباییشناسی این مکان افزودهاند.
پوشش گیاهی دره بیشتر شامل گیاهان شورپسند، بوتههای صحرایی، و درختان نخل و گز است. وجود رطوبت بالا در فضای دره سبب رشد خزهها و سرخسها در دیوارههای سنگی شده است. در حاشیه دره و مناطق مرتفعتر میتوان گونههایی از حیاتوحش مانند کبک، روباه، خرگوش، و مارمولکهای بیابانی را مشاهده کرد. یکی از عجیبترین ویژگیهای این دره وجود قنات دوطبقهی طبس در انتهای مسیر دره است که تنها قنات دوطبقه جهان بهشمار میرود. این قنات شگفتانگیز، که در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز ثبت شده، از دو کانال موازی با دو جریان آب در ارتفاع متفاوت تشکیل شده که روی یکدیگر جریان دارند.
مسیر دسترسی به دره از طریق جاده طبس بوده و پیادهروی در بستر رودخانهای با چشمههای گرم و سرد، تجربهای منحصربهفرد را رقم میزند. در برخی قسمتها، آب گرم و سرد بهطور همزمان در یک نقطه جریان دارد که بسیار نادر و جالبتوجه است. بهترین فصل برای بازدید از دره مرتضی علی، پاییز و بهار است؛ زیرا در تابستان هوا بسیار گرم و در زمستان سرد و احتمال بارش باران و جاری شدن سیلاب وجود دارد. در فصل بهار، دره با شکوفایی گیاهان و افزایش دبی چشمهها، چهرهای سبز و زنده پیدا میکند. توصیه میشود از مسیر مشخصشده خارج نشوید، زبالهای در طبیعت رها نکنید، و به اعتقادات محلی احترام بگذارید.
متاسفانه هیچ نظری ثبت نشده است.