حمام گله داری
قدیمیترین حمام تاریخی بندرعباس در دستهبندی جاذبهحمام گلهداری یکی از آثار برجسته تاریخی استان هرمزگان است که در شهر بندرعباس، بخش مرکزی این شهرستان جای دارد. این بنا در محله قلعهشاهی یا محله اوزیها واقع شده و فاصله آن تا ساحل خلیج فارس زیاد نیست. حمام گلهداری در سال 1374 با شماره ثبت 2003 در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت و در حال حاضر بهعنوان موزه مردمشناسی استان هرمزگان مورد بهرهبرداری است. این حمام در گذشته دومین حمام شهر بندرعباس پس از حمام گپ محسوب میشده و برخلاف تصور عمومی، تنها حمام تاریخی بندرعباس نبوده است. با ورود سیستم لولهکشی به منازل در دهه 1340، این مکان متروکه شد تا اینکه در دهه 1370 توسط سازمان میراث فرهنگی احیا و مرمت شد و اکنون در روزهای زوج برای بازدید عموم باز است.
تأسیس این حمام به دوران قاجاریه بازمیگردد و توسط حاج شیخ احمد گلهداری، از تاجران نیکوکار آن زمان، با هدف خدمات اجتماعی وقف مسجد گلهداری شده است. طبق روایت طیب نیکونام، از اهالی محله قلعهشاهی، حمام در گذشته بهصورت نوبتی برای زنان و مردان فعال بوده و زنان صبح تا بعدازظهر با آیین خاصی از آن استفاده میکردند. این بنا از معماری حمامهای سنتی ایرانی پیروی میکند و شامل بخشهایی چون بینه، سربینه، گرمخانه و خزینه است. در ورودی حمام، راهروی هشتی دیده میشود که برای تنظیم دما و رطوبت طراحی شده است. بخش بینه در مرکز با حوض هشتضلعی و اطراف آن سکوی نشیمن تعبیه شده است. میاندر بین بینه و گرمخانه قرار دارد و محیطی سرد و مرطوب است که بخار به آن میرسد. خزینه محفظهای است برای گرم کردن آب و فضای آن گرم و خشک است، که آب گرم از طریق کانالهای سنگی یا ساروج به دیگر بخشها منتقل میشده است. مصالح بهکار رفته در ساخت حمام شامل سنگهای اسفنجی (برای جذب رطوبت)، ساروج محلی، گچ دستکوب و آجر فرش در کف است. سقف حمام دارای گنبدهای متعدد است و روزنههایی برای نورگیری و تهویه تعبیه شدهاند تا دما و رطوبت کنترل شود. لازم به ذکر است که در دورههای گذشته، آب حمام از چاهی تأمین میشد و در دورهای سیستم چرخ گاوی برای بالا آوردن آب از چاه به کار میرفته است.
برای دسترسی به حمام گلهداری، ابتدا باید به بندرعباس برسید و سپس به سمت محله قلعهشاهی (اُوزیها) حرکت کنید که در جنوب شهر واقع شده است. این حمام در نزدیکی ساحل شهر قرار دارد، بنابراین از خیابانهای منتهی به ساحل امکان رسیدن به آن وجود دارد. بهترین زمان بازدید معمولاً فصل بهار و پاییز است، زیرا گرمای تابستان جنوب ایران ممکن است بازدید را دشوار کند. هنگام بازدید از این محل تاریخی باید به حفظ بنا توجه کرد؛ از لمس سطوح حساس، وارد کردن فشار زیاد، کشیدن اشیاء بر روی دیوارها یا تخریب احتمالی پرهیز شود. نکات دیگری مانند احترام به سکوت مکان، عدم ایجاد سر و صدا یا دخالت در فضاهای داخلی و رعایت مقررات موزهای حائز اهمیت هستند.
متاسفانه هیچ نظری ثبت نشده است.