آبشار آسیاب خرابه یکی از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی استان آذربایجان شرقی است که در مسیر جلفا به سمت مرند، در نزدیکی مرز ایران و ارمنستان قرار دارد. این آبشار که به زبان ترکی آذری به نام «خارابا دییرمان» شناخته می‌شود، در حاشیه رود ارس جاری است و در دل دره‌ای سرسبز جای گرفته است. دلیل نام‌گذاری این آبشار، وجود بقایای یک آسیاب قدیمی در کنار آن است که با جریان دائمی آب، روزگاری برای آرد کردن گندم و جو استفاده می‌شده است.

آبشار آسیاب خرابه شامل مجموعه‌ای از جریان‌های آبی کوچک و بزرگ است که از دل صخره‌های پوشیده از خزه و گیاهان آبزی سرازیر می‌شوند. ارتفاع تقریبی آن حدود 10 تا 15 متر است، اما دیواره صخره‌ای آن به عرض 20 متر با جریان‌های متعدد آب پوشیده شده و جلوه‌ای زیبا و خاص ایجاد کرده است. سرچشمه این آبشار از چشمه‌ای زلال در دامنه‌های کوه کیامکی، با ارتفاعی بیش از 3400 متر در منطقه دیزمار غربی ارسباران تأمین می‌شود. پیرامون آبشار را درختان انجیر، خزه‌های انبوه و پوشش‌های گیاهی آبزی فرا گرفته و جلوه‌ای سرسبز و چشم‌نواز پدید آورده است. همچنین با توجه به سرمای شدید و یخ‌زدگی در فصل زمستان، احتمال سقوط قطعات صخره‌ای وجود دارد؛ از این‌رو رعایت نکات ایمنی و توجه به هشدارهای محلی در هنگام بازدید ضروری است.

برای دسترسی به این آبشار، می‌توانید از تبریز یا مرند وارد جاده مرند–جلفا شده و به سه‌راهی هادی‌شهر (علمدار گرگر) برسید. از این نقطه، وارد مسیر فرعی خاکی شده و پس از حدود 27 کیلومتر رانندگی در مسیر خاکی (یا 8 کیلومتر از سه‌راهی)، به محوطه پارکینگ آبشار خواهید رسید. از اینجا، مسیر پیاده‌روی سبک 20 تا 30 دقیقه‌ای از میان مسیر پله‌ای و پاکوب ادامه می‌یابد و شما را به دره و پای آبشار می‌رساند. در محوطه آبشار امکاناتی مانند پارکینگ، آلاچیق، سرویس‌های بهداشتی و دکه‌های کوچک فروش مواد غذایی برای رفاه گردشگران فراهم شده است. بهترین زمان بازدید فصل بهار و تابستان است که طبیعت در زیباترین حالت خود قرار دارد؛ همچنین پاییز برای تماشای رنگ‌های گرم فصلی و زمستان برای تماشای یخ‌زدگی دیواره‌ها و بدنه آبشار و مناظر زمستانی چشم‌نواز توصیه می‌شود.